Tema 3

Şimdiki Gençlik Çok Farklı

Gelişen bilgi çağıyla birlikte tüm dünyada teknoloji, siyasi, psikolojik ve toplumsal alanlarda hızlı değişimler yaşanıyor. Global bir dünyada herhangi bir yerde gelişen bir teknoloji ve ya olay karşısında Türkiye'de bulunan bizlerin gözlerini kapaması düşünülemez. Çağın getirisi olarak aile kavramında da esnemeler ortaya çıkıyor. 
Eğitim sosyolojisi alanında bugüne kadar yapılmış olan araştırma bulguları, ailenin sahip olduğu sosyal, ekonomik, kültürel, dinsel ve demografik özelliklerin bu ailenin sahip olduğu çocukların hem çocukluk dönemindeki hem de daha sonra okul ve eğitim içindeki öğrencilik dönemindeki sosyal, psikolojik ve akademik özelliklerini etkilediklerini göstermektedir. (Colleman, vd., 1966; Hyman, 1966; Sewell ve Shah, 1968; Koh, 1976; Köse, 1993; 1999; 2007).  

Dünyada gelişen bu ekonomik, siyasi ve kültürel durumların eğitim üzerinde de etkileri tabi ki mevcuttur. Talim Terbiye Kurulu bu değişmelerle birlikte öğrencilerde olması gereken bazı özellikler belirlemiştir.Bu özellikleri belirlemeler indeki nedenler ise;  devamlı bir değişim içinde olan dünyayı takip edebilecek, üretilen bilgi ve birikime ulaşabilecek ve kullanabilecek, bireysel farklılıkları ne olursa olsun, araştırma-sorgulama, eleştirel düşünme, problem çözme ve karar verme becerileri gelişmiş vatandaşlar yetiştirmek olduğunu belirtmektedir (TTKB, 2005: 8-16)

Talim Terbiye Kurulunun 21. yy öğrenci özellikleri olarak belirlediği noktalar şunlardır:

• 21. yüzyıl öğrencisi aktif ve yapıcıdır. 
• Sabırlıdır.
• Öğrenme sürecinden bizzat kendisi sorumludur.
• Eğitimin merkezindedir. 
• Başkalarının kendisine bilgi getirmesini beklemez.
• Mücadelecidir.
• Meraklıdır.
• Girişimcidir.
• Öğrenci kendini yazılı, sözlü olarak ifade edebilmelidir.
• Öğrenci hoşgörülü olmalı. Farklı görüşlere saygılı, uzlaşı kültürüne sahip olmalı.

Bu özellikler çoğaltılabilir. Ben de yaptığım stajda birkaç gözlemde bulundum. Örneğin öğrenciler derste yazmaya yetiştiremedikleri notları tahtadan fotoğraf çekerek alıyorlar. Bütün öğrenciler akıllı tahtayı doğru bir şekilde kullanıyorlar. Yaratıcı fikirler sürerek dersi hocalarıyla birlikte daha özgür bir ortamda işleyebiliyorlar.

Ya Biz Öğretmenler?

Biz öğretmenlerin, öğretmenlik mesleğinin genel yeterlilikleri ve özel alan yeterlilikleri taslağında öğretmenin temel görevi, "ulusal ve evrensel değerleri benimseyen ve sorunlara çözüm üreten, milli eğitimin ve alanıyla ilgili ders programlarının amaçlarını davranışa dönüştüren, öğrenmeyi öğrenen bireyleri her bireyin gereksinimlerini dikkate alarak yetiştirmektedir" şeklinde tanımlanmaktadır.  Bir öğretmende bulunması gereken üç alan kavramı, mükemmel öğretmen tanımını da ortaya koyar. 

• Birincisi, alan bilgisi; yani öğretmenlik meslek bilgisine sahip olmaktır.
• İkincisi; öğretmenlik bilgisi; yani öğretmenin iyi bir öğretici ve eğitici bilgisi ile donatmaktır. 
• Üçüncüsü; genel kültür bilgisi; yani bir öğretmenin aktüalitede, dünya ve Türkiye'de olup bitenden haberdar olabilecek bir aydın gözlüğüne sahip olmasıdır (DPT.2000.49)

Eski ve yeni yani 21. yy. eğitimini karşılaştıran bu video ile gerçekten ne kadar da gerekli değişimlerin olduğunu siz de göreceksiniz. 

21. yy.da gerçekten de çok şey değişti. Özellikle teknoloji eğitimin içine fazlasıyla girdi. Bireyin değeri anlaşılmasıyla birlikte yapılandırmacı eğitim uygulanmaya başlandı. Bu sayede öğretmen salt bilgi veren kişi konumundan uzaklaşarak öğrenciyle birlikte öğrenen kişi konumuna geldi. Öğretmen bilgiyi sorgulamalı ve bu anlayışı öğrencilerine de kazandırmalı. Sürekli bilgi yüklemekten ziyade onlara öğrenmeyi öğretmeli ve gerektiğinde bilgiye nereden ulaşacaklarını öğretmelidir. İlk olarak öğrencileri ve meslektaşları vb. herkese karşı saygılı, sabırlı, yaratıcı, dürüst olmalıdır. Gelişen çağla birlikte sorunlar da ortaya çıkıyor. Örneğin küresel ısınma. 21. Yy. Öğretmeni bu ve benzeri sorunlara duyarlı olmalı ve problemleri çözücü kısımda yer almalıdır. Herkesle iletişimde iyi olmalı. Hem iyi bir dinleyici hem de iyi bir konuşmacı olmalıdır. Entelektüel olmalı, kendini sürekli geliştirmeli, yeniliklerden korkmamalı, kendini tekrar etmemeli, rutin şeylerden kaçınmalı. Her öğrencisine özel olarak birey gözüyle bakmalıdır. Öğrencilerine soru sorarak düşünmeyi öğretmelidir. Sıcak bir öğrenme ortamını bozmamak için öğrencilerin görüşlerini, hayal güçlerini, düşüncelerini vb. asla küçümsememelidir. (Saçlı, 2005: 43) Öğretmen yeni bir neslin kurucusudur. Her ne kadar dönemin üzerine sinmiş ideolojisini yeni beyinlere taşısa da bu görevi yaparken her zaman en ilerisini hedeflemelidir. Bence durağan olmak bu mesleğin en kötü yanıdır. Belli bir noktadan sonra kendini tekrar etmek bir öğretmenin başına gelebilecek en kötü şey olsa gerek. Eğer ben öğretmen olarak öğrencilerimin karşısında bulunacaksam, açık bir zihinle olmayı isterim. Körelmemiş bir zihin her yeniliğe açıktır.

Sürekli gelişen dünyada öğretmenler de mezun oldukları bilgi ve becerilerle sabit kalamazlar. Bu yüzden 21. yy. gereklerine uymaları gerekir. Bununla ilgili olarak çağdaş öğretmen tanımı yapılmıştır. Bu tanımlamanın içeriğine bakarsak, çağdaş öğretmen;

• 21. yüzyılın bilgi teknolojisi toplumunda öğrencilere yeterli eğitimi sunarak, çağın gereklerine cevap verebilmeli.
• Anlatacağı konuyla ilgili yöntem, teknik vs. yi iyi kullanabilmeli.
• Derste yapacağı etkinlikleri yapılandırmacı eğitim anlayışıyla düzenlemeli. İyi planlama yapmalı.
• Öğrencilerini tanımalı, onlarla arasında iyi ilişki bulundurmalı.
• Branşında iyi olmalı.
• Öğrenme ortamını konuya uygun hale getirmeli ve öğrencileri derse aktif olarak katmalı.
• Öğrencilerine model olmalı.
• 21. yüzyılın çağdaş öğretmeni demokratik değerlere ve insan haklarına saygılı olmalı. (499-500). 

KAYNAKÇA

·         MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (EARGED) (2011) Meb 21. Yüzyıl Öğrenci Profili Ankara

·         Eğitim (2014). Öğrencilerin Sahip Olması Gereken 21. yy Becerileri, [Çevrim-içi: http://egitimteknoloji.net/2014/05/ogrencilerin-sahip-olmasi-gereken-21-yy-becerileri/ , Erişim Tarihi: 10 Nisan 2015]

·         Gününç, Odabaşı, Kuzu (2013, Ağustos) 21. Yüzyıl öğrenci özelliklerinin öğretmen adayları tarafından tanımlanması: bir twitter uygulaması.

·         Öğretmenleri ve Okul Yöneticilerini 21.yy’a Hazırlamak http://www.tedmem.org/mem-notlari/ogretmenleri-ve-okul-yoneticilerini-21-yya- Öğretmenleri ve Okul Yöneticilerini 21.yy’a Hazırlamakhazirlamak#return-note-553-1 Erişim tarihi: 11 Nisan 2015

·         İlhan, A. Ç.  21. Yüzyılda Öğretmen Yeterlilikleri

·         TED (2009) Öğretmen Yeterlikleri Özet Rapor “Öğretmene Yatırım, Geleceğe Atılım”  Ankara